Marketing nông nghiệp còn là các hoạt động liên quan đến dòng hàng hóa và dịch vụ từ người sản xuất (nông dân) đến người tiêu dùng cuối cùng. Nói cách khác, tiếp thị nông nghiệp liên quan đến tất cả các hoạt động cần thiết để chuyển nông sản từ người sản xuất (nông dân) đến người tiêu dùng cuối cùng.
Theo Neil Hopper Borden, marketing hỗn hợp gồm: kế hoạch sản phẩm, giá cả, nhãn hiệu, kênh phân phối, bán hàng, quảng cáo, xúc tiến, đóng gói, trưng bày, dịch vụ, vận chuyển, tìm kiếm dữ liệu và phân tích.
Những đặc trưng của ngành nông nghiệp
Nông nghiệp là ngành có những nét đặc thù tạo nên những đặc điểm riêng của marketing nông nghiệp. Chẳng hạn như: số lượng lớn, tính dễ hư hỏng, sự khác biệt về nhiều chủng loại, tính thời vụ, sản xuất phân tán, xử lý theo nhu cầu tiêu dùng… Những đặc điểm này làm cho tiếp thị nông sản trở thành một hệ thống phức tạp:
- Sản phẩm của ngành nông nghiệp chủ yếu là lương thực, thực phẩm. Với đặc điểm là nhu cầu là vô cùng đa dạng, phong phú và có xu hướng biến động từ số lượng sang chất lượng, sản phẩm dùng trực tiếp sang sản phẩm chế biến.
- Sản phẩm nông nghiệp là những sản phẩm tự nhiên cần cho sức khỏe con người. Mỗi sản phẩm có mùi vị, màu sắc đặc trưng. Đặc điểm này đòi hỏi marketing nông nghiệp phải chú ý dinh dưỡng và độ an toàn cho người sử dụng. Có mùi vị, màu sắc nhưng không được làm thay đổi bản chất tự nhiên của sản phẩm. Bảo quản và công nghệ chế biến phù hợp và công khai thời hạn sử dụng.
- Sản phẩm từ nông nghiệp có tính thời vụ và địa phương khá cao. Đặc điểm này thường dẫn đến cung – cầu thường không cân bằng. Vào đầu và cuối vụ thường cung ít hơn cầu. Trong khi đó, giữa vụ thường cung nhiều hơn cầu. Điều này thường gây bất lợi cho người sản xuất và tiêu dùng. Vì vậy tiếp thị nông nghiệp cần lưu ý tính mùa vụ, kế hoạch dự trữ, chế biến và bảo quản sản phẩm, đưa sản phẩm từ nơi thừa đến nơi thiếu.
Một bộ phận của sản phẩm nông nghiệp được sản xuất và tiêu dùng làm giống cây trồng và gia súc, làm tư liệu sản xuất cho công nghiệp chế biến. Đặc điểm này đòi hỏi phải có chiến lược và thường được nhà nước quản lý giám sát chặt chẽ vì đó là những sản phẩm làm tư liệu sản xuất đặc biệt cho nông nghiệp.
Chức năng của marketing nông nghiệp
Biết những gì sẽ bán mà không cần đi quá xa là điều quan trọng trong chiến lược tiếp thị của bạn, cũng như hiểu được bạn cần bán bao nhiêu để bù đắp chi phí và tạo ra lợi nhuận. Dưới đây là những chức năng chính của tiếp thị nông nghiệp:
Kết nối sản xuất với tiêu dùng
Làm cho sản phẩm đáp ứng tối đa mong đợi của khách hàng về hàng hóa lương thực – thực phẩm. Để thực hiện được chức năng này, đòi hỏi phải có sự phối hợp hoạt động giữa các nhà sản xuất, các nhà chế biến, các nhà phân phối để làm tăng tính hấp dẫn của sản phẩm, thỏa mãn tốt hơn nhu cầu của người tiêu dùng.
Phân loại và chuẩn hóa
Sản phẩm nông nghiệp thường không đồng nhất về chất lượng và hình thức (kích cỡ, hình dáng). Do đó trước khi đưa ra thị trường phải phân loại nhằm: Đáp ứng mong đợi của người tiêu dùng hoặc đáp ứng yêu cầu của công nghiệp chế biến. Thực hiện chức năng này có thể là người sản xuất hoặc các nhà thu gom trung gian.
Chức năng thu gom
Do sản xuất nông nghiệp thường phân tán, nhỏ lẻ, nhưng thị trường tiêu dùng đòi hỏi một khối lượng lớn tập trung, nên chức năng thu gom là chức năng quan trọng của marketing nông nghiệp. Thực hiện chức năng này giúp cho việc chi phí vận chuyển giảm khi vận chuyển số lượng đủ lớn, phù hợp với phương tiện vận chuyển.
Vận chuyển thương mại
Do sản xuất nông nghiệp gắn liền với điều kiện tự nhiên, đặc thù mang tính địa phương rất rõ nét, trong khi đó nhu cầu tiêu dùng sản phẩm nông nghiệp lại diễn ra ở khắp mọi nơi (khu vực đô thị, khu vực không sản xuất được sản phẩm đó) nên marketing nông nghiệp phải thực hiện chức năng này.
Bảo quản, dự trữ
Do sản xuất nông nghiệp có tính mùa vụ, lại phụ thuộc vào biến động của thời tiết. Trong khi đó nhu cầu tiêu dùng sản phẩm nông nghiệp thì diễn ra quanh năm, nên có lúc cung cầu sản phẩm nông nghiệp không gặp nhau, gây biến động xấu về mặt xã hội, nhất là các sản phẩm lương thực – thực phẩm. Do vậy, việc dự trữ giúp điều tiết cung – cầu, lương thực – thực phẩm vừa đảm bảo lợi ích của nhà sản xuất, vừa đảm bảo lợi ích người tiêu dùng.
Làm tăng giá trị của hàng hóa nông sản
Thông thường, một số nông sản nếu bán thô thường giá thấp vì không đáp ứng tối đa mong đợi của người tiêu dùng. Do đó, việc thực hiện một số khâu trung gian như phân loại, chuẩn hóa, bảo quản cung cấp trái vụ, đóng gói, bao bì hợp lý, sơ chế, tinh chế hoặc thay đổi phương thức phục vụ, cung ứng có thể làm tăng giá trị hàng nông sản lên nhiều lần.
Chức năng phân phối
Để thực hiện tốt chức năng này, đòi hỏi các thành phần tham gia vào dây chuyền marketing phải: Có dự kết nối hỗ trợ đưa hàng hóa đến tay người tiêu dùng nhanh chóng, Giao hàng đúng địa điểm, thuận lợi, tiết kiệm và hiệu quả, Thanh toán sòng phẳng và dứt điểm.
>>> Xem thêm: Giải pháp quản lý kênh phân phối cho ngành nông nghiệp
Các chiến lược marketing nông nghiệp
Chiến lược của bạn là phương tiện của bạn để thực hiện điều gì đó – bạn sẽ đạt được mục tiêu bán vụ mùa năm nay như thế nào. Tùy thuộc vào loại và quy mô trang trại của bạn, và cho dù bạn đang làm nông nghiệp toàn thời gian hay bán thời gian, bạn có một số lựa chọn về cách tiếp thị hoạt động của mình.
Có nhiều cách để xúc tiến thương mại nhằm tăng cường sự nổi tiếng của nhãn mác, tăng sự tin cậy vào sản phẩm, cải thiện hình ảnh doanh nghiệp, “lăng – xê” một sản phẩm. Sau đây là một số cách hay áp dụng nhất:
Tạo sự khác biệt
Người mua có xu hướng mua thứ gì đó mà họ thấy thú vị và khác biệt. Nếu bạn cố gắng tiếp thị sản phẩm của mình theo một cách khác, bạn có thể thu hút sự chú ý của họ trước bất kỳ ai khác. Khi bạn đã đạt được mục tiêu thu hút sự chú ý của những người mua tiềm năng, đã đến lúc gây ấn tượng với họ bằng cách cung cấp chất lượng và sự đảm bảo.
Cung cấp càng nhiều thông tin càng tốt về sản phẩm của bạn thông qua nhãn hiệu và nhãn mác. Cố gắng làm nổi bật những người khác trên thị trường bằng cách áp dụng nguyên tắc khác biệt để nâng cao hoạt động kinh doanh nông sản của bạn.
Tham gia các hiệp hội chính phủ
Đây là kế hoạch khả thi nhất để nâng cao doanh số kinh doanh nông sản của bạn vì tư cách thành viên hiệp hội chính phủ là một cách hiệu quả về chi phí để giữ thị phần lớn cho sản phẩm. Các hiệp hội này thường mang lại lợi ích cho nông dân nhỏ, vì hiệp hội của chính phủ đảm nhận trách nhiệm tiếp thị một doanh nghiệp nông nghiệp. Từ quảng cáo đến mua hàng, họ xử lý tất cả các công việc.
Hơn nữa, họ bán sản phẩm của nông dân bằng cách tăng giá lên, điều này cuối cùng làm tăng lợi nhuận của nông dân. Nên đăng ký vào các hiệp hội này vì đây là một trong những chiến lược tiếp thị hiệu quả cho kinh doanh nông sản, cần được tuân thủ để tăng doanh thu.
Hợp tác với chính phủ
Hợp tác với chính phủ là một trong những chiến lược tiếp thị tốt nhất cho kinh doanh nông sản. Nó giúp các thương nhân, nông dân và người trung gian khi chính phủ nhận trách nhiệm và đưa ra các chương trình có lợi cho họ. Điều này cung cấp cho người nông dân cơ hội tìm hiểu các kỹ thuật và chiến lược mới để tiếp thị sản phẩm nông nghiệp của họ.
Tài trợ và tham gia tổ chức các sự kiện, hội thảo
Tài trợ hoặc tổ chức cho những sự kiện có ảnh hưởng xã hội lớn và gắn liền nhãn hiệu của bạn với sự kiện này, sản phẩm sẽ nhanh chóng nổi tiếng, hoặc ít nhất mọi người biết đến. Ngoài ra, có thể tài trợ cho các hoạt động thể thao, đỡ đầu cho một đội bóng.
Hội thảo được coi như khía cạnh thương mại của các cuộc giới thiệu sản phẩm. Hội thảo được tổ chức cho các khách hàng thường là doanh nghiệp. Giới thiệu hàng mới cho phép doanh nghiệp lôi kéo công chúng tới nơi bán hàng. Đây là dịp rất tốt để doanh nghiệp hướng dẫn khách hàng cách sử dụng sản phẩm sao cho đạt hiệu quả nhất, tạo lập niềm tin của khách đối với doanh nghiệp.
Quà tặng và khuyến mãi
Quà tặng có thể là bất cứ một vật phẩm nào đó bạn dành cho khách hàng để họ nhớ tới sản phẩm của bạn, nhớ tới doanh nghiệp bạn. Có nhiều đồ vật có thể lựa chọn làm quà tặng như:tách, bút bi, mũ và tất cả những gì có thể in tên, logo hoặc số điện thoại của doanh nghiệp, công ty lên món quà đó.
Thông thường là giảm giá, hoặc kèm theo tặng phẩm khi mua hàng hóa. Tặng phiếu mua hàng hoặc phiếu giảm giá, đây là cách ít tốt kém nhất để bạn quảng bá sản phẩm mới, đồng thời có thể đo được hiệu quả của chiến dịch quảng cáo.
Báo chí
Hãy tìm cách đưa công ty, doanh nghiệp của bạn lên báo. Khi đã được xuất bản thì tặng cho bạn bè, khách hàng để đọc số báo đó. Đây là kênh thông tin rất quan trọng, có độ tin cậy cao và phạm vi ảnh hưởng rộng rãi. Đối với loại quảng cáo trên báo chí, mọi người sẽ đọc hàng ngày. Thói quen của nhiều người khi đọc báo là họ lướt rất nhanh và chỉ đọc những gì thật nổi bật.
Nhiều nghiên cứu cho thấy, 80% số người khi đọc báo họ sẽ không đọc những thông tin chi tiết. Do vậy, muốn quảng cáo có được hiệu quả cao, bạn cần chú ý làm nổi bật tiêu đề bao gồm tên sản phẩm của công ty, nơi sản xuất và những mục đích sử dụng chính.
Tham gia từ thiện, dùng thử
Tích cực tham gia các hoạt động từ thiện, giúp đỡ người nghèo, tật nguyền. Những hoạt động này sẽ ảnh hưởng rất lớn tới hình ảnh của công ty, tạo nên ấn tượng tốt đẹp đối với công chúng.
Rất nhiều khách hàng muốn mua sản phẩm, song vẫn cón nhiều e ngại và chưa tin lắm vào công dụng của nó. Vì thế việc dùng thử là cách tốt nhất để xóa tan nghi ngại của khách hàng.
Để biết thêm thông tin chi tiết về marketing nông nghiệp hay các giải pháp DMS khác cho lĩnh vực nông nghiệp, vui lòng liên hệ Apzon IRS để được tư vấn và hỗ trợ kịp thời.
